کد مطلب:188691 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:252
کمال ها و کرامت ها، نشانه ای دیگر
هرچند ملاك های مهم شایستگی امام را باید در شخصیت علمی و فكری و منش عملی وی جستجو كرد و امام در همه ی این زمینه ها سرآمد همگان می باشد و نقش الگودهی را به عهده دارد، اما از آن جا كه در عقیده ی شیعه، امامت امامان دوازده گانه، منتسب به انتخاب و معرفی پیامبر (ص) و خدا است، و آنان در علم و عمل، تربیت یافتگان الهی هستند، و علوم و كمال های روحی و معنوی خود را از معلمان، و الگوهای بشری نیاموخته اند، پایبندی به این باور، خواه ناخواه نیازمند دلایل ویژه ای است؛ زیرا علم و عمل برتر و نمونه ی امام، شرافت، فضیلت و صلاحیت آنان را برای پیشوایی دینی و دنیایی ثابت می كند، ولی چه بسا اعتقاد به الهی بودن آن شرافت ها و فضیلت ها، به نشانه های فزونتری نیاز داشته باشد.
اگر نگوییم همه ی مردم، ناگزیر باید بپذیریم كه بیشتر مردم، حقانیت یك مقام الهی را در نشانه های اعجازی و فوق بشری آن جستجو می كنند. و خداوند در قرآن، عملا این انتظار را پذیرفته و بر آن صحه نهاده است.
ناقه ی صالح، نجات ابراهیم از آتش، معجزات فراوان موسی، سخن گفتن عیسی در گاهواره و قرآن معجزه ی جاوید پیامبر اسلام (ص)، همه و همه پاسخی است از سوی خداوند به این انتظار طبیعی مردم.
خداوند در قرآن از این معجزات به عنوان آیات؛ یعنی نشانه های صدق پیامبران در منتسب بودن رسالتشان به مبدأ عالی آفرینش و خداوند جهان یاد كرده است.
بنابراین، مشاهده ی برخی امور فوق العاده از امامان (ع) امری طبیعی بلكه بایسته است؛ زیرا پذیرش رهبری همه جانبه ی ایشان و اطاعت از آنان در امر دین و دنیا، اطمینان و اعتقادی راسخ می طلبد و چنین اعتقادی - دست كم - برای بیشتر مردم از
[ صفحه 44]
طریق همین كمال ها و كرامت ها حاصل می شود.
یكی از سخنان امام باقر (ع) در برابر هشام بن عبدالملك همین بود كه:
ما كمال و تمام آن چه را كه خداوند بر پیامبرش (ص) نازل كرده است به ارث برده ایم و... زمین از انسان های كاملی كه وارث كمال های یاد شده اند خالی نخواهد بود و این كمال را در غیر، نمی توان یافت. [1] .
البته باید یادآور شد كه این نمودهای اعجازی، تنها دلیل حقانیت امامت امامان نیست، بلكه نشانی است در كنار سایر نشانه ها و زمانی براستی كارآیی و سازندگی دارد كه قرین با شخصیت والای علمی و عملی ائمه مورد توجه قرار گیرد، و زمینه ای باشد برای اعتقاد به حقانیت آنان و الگو قرار دادن ایشان در صحنه ی عبادت و زندگی فردی و اجتماعی.
به هر حال، در زندگی امام باقر (ع) چنین نمودها و نشانه هایی برای شیعیانشان وجود داشته است كه به برخی از آن ها اشاره خواهد شد.
اگر نگوییم همه ی مردم، ناگزیر باید بپذیریم كه بیشتر مردم، حقانیت یك مقام الهی را در نشانه های اعجازی و فوق بشری آن جستجو می كنند. و خداوند در قرآن، عملا این انتظار را پذیرفته و بر آن صحه نهاده است.
ناقه ی صالح، نجات ابراهیم از آتش، معجزات فراوان موسی، سخن گفتن عیسی در گاهواره و قرآن معجزه ی جاوید پیامبر اسلام (ص)، همه و همه پاسخی است از سوی خداوند به این انتظار طبیعی مردم.
خداوند در قرآن از این معجزات به عنوان آیات؛ یعنی نشانه های صدق پیامبران در منتسب بودن رسالتشان به مبدأ عالی آفرینش و خداوند جهان یاد كرده است.
بنابراین، مشاهده ی برخی امور فوق العاده از امامان (ع) امری طبیعی بلكه بایسته است؛ زیرا پذیرش رهبری همه جانبه ی ایشان و اطاعت از آنان در امر دین و دنیا، اطمینان و اعتقادی راسخ می طلبد و چنین اعتقادی - دست كم - برای بیشتر مردم از
[ صفحه 44]
طریق همین كمال ها و كرامت ها حاصل می شود.
یكی از سخنان امام باقر (ع) در برابر هشام بن عبدالملك همین بود كه:
ما كمال و تمام آن چه را كه خداوند بر پیامبرش (ص) نازل كرده است به ارث برده ایم و... زمین از انسان های كاملی كه وارث كمال های یاد شده اند خالی نخواهد بود و این كمال را در غیر، نمی توان یافت. [1] .
البته باید یادآور شد كه این نمودهای اعجازی، تنها دلیل حقانیت امامت امامان نیست، بلكه نشانی است در كنار سایر نشانه ها و زمانی براستی كارآیی و سازندگی دارد كه قرین با شخصیت والای علمی و عملی ائمه مورد توجه قرار گیرد، و زمینه ای باشد برای اعتقاد به حقانیت آنان و الگو قرار دادن ایشان در صحنه ی عبادت و زندگی فردی و اجتماعی.
به هر حال، در زندگی امام باقر (ع) چنین نمودها و نشانه هایی برای شیعیانشان وجود داشته است كه به برخی از آن ها اشاره خواهد شد.
[1] الباقر (ع): انا نحن نتوارث الكمال و التمام اللذين انزلهما الله علي نبيه صلي الله عليه و آله في قوله: «اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتي و رضيت لكم الاسلام دينا» والارض لاتخلو ممن يكمل هذه الامور التي يقصر غيرنا عنها.